ရခိုင္စာေပကိစၥ က်ေနာ္အျမင္

ရခိုင္စာေပကိစၥ က်ေနာ္အျမင္
----------------------
##စာေပဆိုတာဘာလဲ။
++စာေပဆိုတာ  ဘာသာစကားကို အကၡရာနဲ႔ မွတ္တမ္း တင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

##စာေပေရးဖို႕ဆိုရင္ ဘာေတြ လိုသလဲ။
++စာေရးဖို႕ဆိုရင္ -
ပထမ - အေၾကာင္းအရာ
ဒုတိယ - ေရးဟန္
တတိယ - ဘာသာစကား အေရးအသား
စာတစ္ပုဒ္အတြက္ အေၾကာင္းအရာ ရၿပီးဆိုရင္ ေရးဟန္္ျဖစ္တဲ့ ကဗ်ာလကၤာလိုေရးမလား၊ ေဆာင္းပါးပံုစံေရးမလား၊ ၀တၲဳပံုစံေရးမလား၊

စကားေျပပံုစံေရးမလား။ ၿပီးတာနဲ႕ ဘာသာစကားအေရးအသားကို ေရြးရေတာ့မယ္။ ရခိုင္လိုေရးမလား၊ ဗမာလိုေရးမလား၊

အဂၤလိပ္လိုေရးမလား။ ႀကိဳက္တာကို ေရးရံုပဲ။

##စာေပနဲ႕ ဘာသာစကား ဘာကြာသလဲ။
++ဘာသာစကားကို မိမိတို႕ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ အကၡရာနဲ႕ မွတ္တမ္းတင္ၿပီး ကိုယ္တို႕ဘာသာစကားနဲ႔ အသံထြက္လိုက္ျခင္းပင္

စာေပျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင္း ဘာသာစကားသည့္ အဓိက်ၿပီး ဘာသာစကားကို အေျခခံ၍ စာေပေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။

##ရခုိင္မွာ စာေပရွိသလား။
++အခုေရးေနတဲ့ စာဟာ ရခိုင္စာျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ဦးေခတ္က စာကို ယူသံုးထားတာျဖစ္ပါတယ္။

##ရခိုင္စာနဲ႕ ဗမာစာ ဘာကြာပါသလဲ။
ဒါကေတာ့ ဗမာက ဗမာမူလို ေရးၿပီး ရခိုင္က ရခုိင္မူလို႕ ေရးတာပဲ ကြာပါတယ္။ အကၡေတြက အတူတူပါပဲ။

#ဒါဆိုရင္ ရခိုင္စာနဲ႕ ဗမာစာအတူတူဆိုတဲ့  သေဘာလား။
မတူဘာဘူးခင္ဗ်ာ။ အဂၤလိပ္စာကို အကၡရာကို သံုးပံုခ်င္းတူေပမယ္ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္၊ ႀသစေႀတးလ်တို႕ မတူသလိုဘဲ ရခိုင္နဲ႕ ဗမာလည္း

ကဲြပါတယ္။

##ရခုိင္စာေပကို ဘယ္ႏွစ္ခုႏွစ္က စတင္သံုးစဲြခဲ့ပါသလဲ။
ခုႏွစ္ အတိအက်ေတာ့ မရဘူးဗ်ာ။ ျဗဟၼီအကၡရာကို သံုးစဲြၿပီး ပါဋိဘာသာကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တဲ့ ေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာဟာ ဘီစီ(၃)

ရာစုခန္႕က ေရးထိုးခဲ့တာမို႕ ရခုိင္သမိုင္းမွာ အဲဒီကတည္းက စသံုးတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို ဒီျပင္ ေရွ႕က ေက်ာက္စာေတြကေတာ့

မေတြ႕ရေသးေတာ့ BC - 3 ရာစုေလာက္က စတင္လာခဲ့တယ္လို႕ ေျပာရပါလိမ္မယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၃၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္က သံုးစဲြခဲ့တယ္ ဆိုပါေတာ့။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေက်ာက္စာေတြ၊ ဒဂၤါစာ၊ ေပစာ၊ ပုရပိတ္စာေတြ၊ ေခါင္းေလာင္းစာေတြက ေတာက္ေလွ်ာက္ကို ေတြ႕လာခဲ့ရပါတယ္။ ရခိုင္စာအေနနဲ႕ေတာ့ ရကၡ၀ံဏအကၡရာကို ေ၀သာလီေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္မွာ စတင္ၿပီး ပီးျပင္လာခဲ့ပါတယ္။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္နဲ႕၊ ေျမာက္ဦးေခတ္ကေတာ့ လံုး၀ ရကၡ၀ံဏအကၡရာ၊ ရခုိင္စာေပျဖစ္သြားပါၿပီ။

##ဒါဆိုရင္ ရခိုင္စာေပနဲ႕ ဗမာစာေပ ဘယ္က ပိုေရွ႕က်ပါသလဲ။
++က်ေနာ္ ေတြ႕မိသေလာက္ကေတာ့ ရခိုင္စာေပက ပိုေရွးက်တယ္။ AD 1080 ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေတြ႕တဲ့ ျမေစတီေက်ာက္စာ(သို႕)

ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာဟာ အေစာဆံုး ေက်ာက္စာလို႕ ဆိုပါတယ္။ ပုဂံေခတ္ က်န္စစ္သားဆိုတာ ရခိုင္က ေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေခတ္နဲ႕မွ

ေခတ္ၿပိဳင္မို႕ ေတာ္ေတာ္ကို ေနာက္က်ပါေသးတယ္။

##အခုအခ်ိန္ထိ ရခုိင္စာက သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိေသးဘဲ အျငင္းအခုန္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ အဲဒါ ဘယ္လိုမ်ားျဖစ္ရတာပါလဲ။
++ဗမာစာေပမွာလည္း ဒီေန႕ထိ ျငင္းရ ခုန္ရဆဲပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြျဖစ္တဲ့ ကရင္တို႕မွာလည္း မတည္ၿငိမ္ေသးပါဘူး။ ရခိုင္ထီးနန္း

က်ဆံုးခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၃၀ နီးပါးရွိပါၿပီ။ အဲဒီမွာ စာတစ္အုပ္၊ ေပတစ္အုပ္ေတာင္ ထုတ္ခြင့္မရွိခဲ့ဘူး။ ပိတ္ပင္ခံဘ၀မွာ ဒီေလာက္ထိ

ထိမ္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့တာကိုက  ေရွးဘုိးဘြားေတြကို ေက်းဇူးတင္ဖို႕ေကာင္းပါတယ္။ ႏႈတ္တိုက္ရြတ္ ၊ မုဆိုးမ ေျခရာေကာက္နည္းေတြကိုပဲ

သံုးစဲြခဲ့ရၿပီး ႀကိဳးစားၿပီး မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိပ္မၾကာခင္ ရခိုင္မူလတန္းသင္ရိုးစာအုပ္ထြက္လာေတာ့မွာမို႕

အေျခအေနကေတာ့ အတိုင္းအတာတစ္ခုေလာက္ထိ တည္ၿငိမ္သြားပါလိမ္မယ္။

##ဘာမ်ား ေျပာခ်င္ပါေသးသလဲ။
++ကံေကာင္းတာတစ္ခုက ရခိုင္ေတြရဲ႕ ေမြးရာပါ အေျခခံအရ ဗမာစာနဲ႕ ေရးထားတဲ့စာေတြအကုန္လံုးကို ရခိုင္လို အသံထြက္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဗမာလို ေရးထားတာကို အိုတိုမစ္တစ္ ရခုိင္လို နားလည္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာစာလို႕ ေျပာတာဟာ ဗမာတစ္ေယာက္တည္း

ပိုင္တာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာသမိုင္းကို သင္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း သမိုင္းမွန္ျဖစ္ေအာင္ ပုဂံဘုရင္ အေနာ္ရထာတို႕ထက္ေရွ႕က်တဲ့

ရခိုင္ဘုရင္ေတြ၊ မြန္ဘုရင္ေတြကို ထည့္သင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီအျပင္သမိုင္းကို သင္တဲ့အခါ မခ်န္မလွပ္ဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ျဖစ္ေအာင္

တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ သမိုင္းအားလံုးကိုထည့္သင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျပည္ေထာင္စု စစ္မွန္မွာမို႕ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေအာင္

သမိုင္းမွန္ေတြကိုလည္း ဒီမုိကေရစီေခတ္မွာ သင္ၾကားေစခ်င္မိတာေတာ့ အမွန္ဘဲ။

ေ၀ဟင္ေအာင္
၂၂၊ ၉၊ ၂၀၁၃။

အစတုန္းကေတာ့ ေဆာင္းပါးလို ေရးမလို႕ပါ။ Oo Aye Maung Facebook ေပၚမွာ ရခိုင္စာက႑ကို ျမင္ယင္း ေရးသားလိုက္သည္။