တိုင္းသူျပည္သားတို႕သည္ အေကာင္းဆံုး ၀န္ေဆာင္မႈႏွင့္ အေကာင္းဆံုး
အစိုးရကို ေမွ်ာ္လင့္ၾကစၿမဲပါ။ အေကာင္းဆံုးအစိုးရကို အေထာက္အပံ့ျပဳေပးျခင္းသည္ အရိုးသားဆံုး
၀န္ထမ္းေကာင္းမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ အရိုးသားဆံုး ၀န္ထမ္းေကာင္းကို တည့္မတ္ေပးႏိုင္သည့္
အရာသည္ e-Government စနစ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္က e-Government (Electric
Government), m-Government (Mobile Government) ဆိုေစာ္ ျပည္သူလူထုနန္႕ အစိုးရၾကားမွာ
အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေရ စနစ္ကို တင္ျပပီးပါေမ။ က်ေနာ္စာရြီးေရအခါ အရီြးအသား မေျပျပစ္မႈ
စာမေခ်ာမႈေရ က်ေနာ္၏ စာရြီးအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ရာ ၿဖိဳက္ပါလိမ္မယ္လို႕ ႀကိဳတင္ ေတာင္းပန္ခ်င္ပါေရ။
အစိုးရ ဆိုသည္မွာ တိုင္း၊ ႏိုင္ငံနဲ႕ ျပည္သူလူထုကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ
အဖဲြ႕အစည္း တရပ္ၿဖိဳက္ပါေရ။ အစိုးရတရပ္သည္ ျပည္သူလူထုေပၚတြင္ စ ၊ လယ္ ၊ ဆံုး ထိ ေကာင္းဖို႕လို႕ပါသည္။
အစေကာင္းခေရ အစိုးရတရပ္ကို ပို၍ ေကာင္းမြန္ေအာင္ e-Government စနစ္ျဖင့္ ထိန္ေက်ာင္းပီးပါသည္။
အစိုးရေကာင္းတရပ္ၿဖိဳက္ဖို႕အတြက္ အစိုးရပိုင္ကလည္း ဥပေဒ၊ စည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕ လိုေရပိုင္
ျပည္သူလူထုကလည္း အျပန္အလွန္ စည္းေစာင့္မႈမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ အစိုးရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ျပည္သူတို႕၏
လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ ယူဖို႕အတြက္ အေကာင္းဆံုးသည္ e-Government စနစ္တခုသာၿဖိဳက္သည္။
ေခတ္ရီစီးေၾကာင္းေရ ICT လို႕ေခၚေရ သတင္းအခ်က္အလက္ (Information)၊ ဆက္သြယ္မႈ
(Communication) နန္႕ အတတ္ပညာ (Technology)ရို႕၏ ခ်ိပ္ဆက္မႈျဖင့္ ကမာၻရြာႀကီးဆီသို႕
ဆဲြေခၚလွ်က္ရွိပါသည္။ အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အားလံုးကို သတင္းအခ်က္အလက္အရ ယံုၾကည္မႈ၊
မယံုၾကည္မႈကို ျပည္သူတို႕က ဆံုးျဖတ္ပါေရ။ အစိုးရ
လုပ္ေဆာင္ခ်က္၏ အသက္သည္ အစိုးရဌာနမ်ားႏွင့္ အစိုးရ ဌာနမ်ားရွိ ၀န္ထမ္းတို႕သည္ အဓိက
အခရာက်ပါသည္။ ေအဌာနရို႕၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ရိုးသားမႈ မရိုးသားမႈကို တည့္မတ္ပီးႏိုင္ေစာ္
e-Government, m-Government စနစ္သည္ အေကာင္းဆံုးၿဖိဳက္ ပါသည္။ ဥပမာ - အစိုးရ ဌာနရပ္တခု
လာတ္ပီး လာတ္ယူမႈၿဖိဳက္လာေဂ Email ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ Mobile ဖုန္းျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း
အခ်ိန္နန္႕ တၿဗီးညီ တိုင္းၾကားႏိုင္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ၿဖိဳက္လို႕ အစုိးရ၏ လာတ္ပီးလတ္ယူ
တိုက္ဖ်က္ေရး ဌာနတိမွာလည္း သတင္းအခ်က္အလက္ရယူဖို႕ အတြက္ နည္းပိုင္ညာရွင္တိနန္႕ အစိုးရ အာဏာပိုင္တိက ပူးေပါင္းပနာ အေကာင္း အလ်င္ျမန္ဆံုး
ေျဖရွင္းပီးႏိုင္ပါေရ။
လူမႈအဖဲြ႕အစည္း (Society) တခု တိုးတက္မႈသည္ ပထမတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္(Information)
ကိုရယူၿပီးေက အခ်က္အလက္(Data) တိကို စုေဆာင္းပနာ
ေလ့လာဖတ္ရႈ႕ျခင္းျဖင့္ ဗဟုသုတ(Knowledge)ကို ရလာပါေရ။ ဗဟုသုတရလာမွ ညာဏ္ပိုင္ညာ (Wisdom) ပိုင္းတိုးတက္လာပနာ ပိုင္ညာတတ္အသိုင္းအ၀ိုင္းတခုကို
ဖန္တီယူလို႕ရပါေရ။ ေအအပိုင္းကို တည္ေဆာက္ေတအခါ e-Government ေခၚေရ စနစ္က အဓိက အခရာက်ပါေရ။ ေခတ္ရီစီေၾကာင္းေတာင္းဆိုမႈအရ အစိုးရ
နယ္တြင္သာမက စီးပြါးေရးနယ္ယ္မွာလည္း သတင္းအခ်က္အလက္ ေနာက္က် က်န္ခဖို႕ဆိုေဂ စီးပြါးေရးမွာလည္း
ထိခိုက္နစ္နာမႈတိနန္႕ ဆံုးရႈံးမႈတိ အမ်ားႀကီးကို တိြ႕ရတတ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ၿဖိဳက္လို႕
အဂုေခတ္ေရ သတင္းအခ်က္အလက္တိကို အျမန္ဆံုးနည္းနန္႕ လဲႊေျပာင္းပီးႏိုင္ၿပီးေက အခ်ိန္နန္႕
တၿဗီးညီ လူတုၾကားကို ခ်ျပႏိုင္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ၿဖိဳက္လို႕ သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုေစာ္ေရ အစိုးတရ၏
မ်က္ႏွာ (Face) ပါ။ သတင္းအခ်က္အလက္ ေကာင္းေကာင္းပီးႏိုင္ေက မ်က္ႏွာ လွရပါေရ။ သတင္းအခ်က္အလက္
မပီးႏိုင္ေက မ်က္ႏွာပန္မလွပါ။
e-Government စနစ္မွာ သတင္းအခ်က္အလက္တင္မက ဘဏ္စနစ္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္လည္း
အသက္၀င္လာ ပါေရ။ ဘဏ္စနစ္ အသက္၀င္လာသည္ႏွင့္အမွ် စီးပြါးေရး စနစ္လည္း ပိုမိုတြင္က်ယ္လာပါေရ။
ေငြေၾကး စ်ီးကြက္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္သည္လည္း နယ္ရာ ေဒသမေရြး အသက္၀င္လႈပ္ရွားလာပါေရ။
Online စ်ီး၀ယ္စနစ္တိလည္း တြင္းက်ယ္လာပါေရ။ ေခတ္စနစ္အရ လူတိေရ အခ်ိန္ကို ေခၽြးတာႏိုင္သမွ်
ေခၽြးတာလာကတ္ေရအခါ ဘဏ္ကို လားပနာ ေငြလဲြျခင္း ေငြထုတ္ျခင္းတိကို အခ်ိန္ပီးပနာ မလုပ္ေဆာင္
ခ်င္ကတ္ပါ ဗ်ာလ္။ Internet ကနီ တဆင့္ ေငြလဲြျခင္း ေငြပို႕ျခင္း လုပ္ငန္းတိ၊ စ်ီး၀ယ္ျခင္းလုပ္ငန္းတိေရ
တျခား ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံတိမွာ လက္ဟိ လုပ္ေဆာင္နီလွ်က္ဟိပါေရ။ ယင္းစနစ္ေရ အခ်ိန္တိုးအတြင္းမွာ
က်ေနာ္ရို႕ ႏိုင္ငံထဲကို ၀င္ေရာက္ပါလာဖို႕ဗ်ာလ္ဆိုေက စနစ္ေကာင္းေကာင္းနန္႕ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႕အတြက္
e-Government စနစ္ကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ၿဖိဳက္လိုက္ မူပိုင္ခြင့္
( Copyright ) နန္႕ နည္းပညာ ဥပေဒ ( Cyber Laws ) တိကိုလည္း တိတိက်က်နန္႕ မွန္မွန္ကန္ကန္ၿဖိဳက္ေအာင္
ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္တင္မက ျပည္နယ္အဆင့္တိမွာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္ပါေရ။
e-Government စနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရအခါ Website တိေစာ္ ေကာင္းေကာင္းအေရးပါပါေရ။
အခ်ိန္နန္႕ တၿဗီးညီတင္ျပႏိုင္ဖို႕အတြက္ သတင္းတိကို အခ်ိန္နန္္႕ တၿဗီးညီတင္ျပႏိုင္ေရ
Update Website တိကို လူတိုင္း ေတာင္းတလာကတ္ပါေရ။ တစ္လနီလို႕ သတင္းတပုဒ္ထြက္မလာေရ သတင္းသီ
Dead Website တိကို လူတိ စိတ္၀င္စားမႈ နည္းပါေရ။ Website တိကို အေျခခံပနာ
e-Government စနစ္မွာ လူငယ္တိ အခြင့္အလမ္းေစာ္ ပိုမ်ားလာပါေရ။ ထိုးထြင္ညာဏ္၊ နည္းလမ္းသစ္တိကို
စံုစမ္းနီေရ လူငယ္တိ၏ ေခတ္သစ္ထြက္ေပါက္ဆိုေစာ္ Internet ကနီတဆင့္ ကမာၻျပင္ဖက္ကို ထြက္ၾကည့္လာကတ္ပါဗ်ာလ္။
ယင္းပိုင္ၿဖိဳက္လို႕ အသစ္အသစ္တိေရ လူငယ္တိ၏ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္လာပါေရ။
အဂုဆိုေဂ
က်ေနာ္ရို႕ ႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကလည္း e-Government စနစ္ကို စတင္ အသက္သြင္းနီပါဗ်ာလ္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးမွာေတာင္ ကိုယ္ပိုင္ ၀က္ဆိုက္(Website) တခုကို
ဖြင့္ပနာ သမၼတႀကီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္တိကို အင္တာနက္(Internet) ကဆင့္ ျပည္သူလူထုကို ခ်ျပနီပါေရ။
ယင္းတင္မက ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ကိုယ္ပိုင္ ၀က္ဆိုက္တခုကို တည္ေဆာက္ပနာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အမတ္ရို႕
တင္ျပေတာင္းဆိုခ်က္တိကို ျပည္သူ႕လူထုတိကို ခ်ျပပီးနီပါဗ်ာလ္။ ျပည္သူလူထုတိကလည္း ကိုယ္ရို႕
အျမင္တိကို တင္ျပပီးႏိုင္ဖို႕အတြက္ ဆက္သြယ္ေရး(Contact) မဲလ္ တစ္ခုကို လက္ခံပနာ
Feedback တိ လက္ခံလာေရ အဆင့္တိကို တိြ႕လာရပါေရ။
အစိုးရ ၀န္ႀကီးဌာနတိမွာ သူတို႕ ဌာနတိ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကို တင္ျပႏိုင္ဖို႕ အဂုဆိုေက ၀က္ဆိုက္တိေရ
အသီးသီးေပၚေပါက္လာနီကတ္ေစာ္ကိုလည္း တိြ႕ရပါေရ။ တခ်ိဳ႕ ၀န္ႀကီးဌာနတိဆိုေက အင္တာနက္ကနီ
အလုပ္ေခၚယူေစာ္တိကိုေတာင္ တိြ႕လာရပါဗ်ာလ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါတီႀကီးတိ ၿဖိဳက္ေတ အမ်ိဳးသား
ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္(NLD)၊ ျပည္ေထာင္စုႀကံခုိင္ေရးပါတီရို႕တိမွာ သူရို႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကို
ျပည္သူတိ သိေအာင္ တင္ျပပီးနီေစာ္တိကိုလည္း တိြ႕ရပါေရ။ ေအနီရာမွာ ျခြင္းခ်က္တခုအနီနန္႕
တိုင္းရင္းသားတိၿဖိဳက္ေတ ရခိုင္၊ မြန္၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကယား၊ ကခ်င္ နန္႕ တျခားတိုင္းရင္းသား
ပါတီတိမွာ ျပည္သူလူထုကို ခ်ျပႏိုင္ဖို႕ ၀က္ဆိုက္တိနန္႕ လူထုကို ခ်ျပမႈက အားခ်က္ခ်က္တိ ဟိနီပါသိ့မ္ေရလို႕
ျမင္မိပါေရ။
Social
Network(ဥပမာ- Facebook, Twitter and etc..) နန္႕ ကိုယ္ပိုင္ ၀က္ဘေလာ့တိ ေခတ္စားနီေရ
ေခတ္မွာ ၀က္ဆိုက္မိတ္ဆက္မႈကို က်ေနာ္ တင္ျပပီးလိုက္ပါေရ-
Website
(၀က္ဆိုက္) ဆိုေစာ္ ဇာကိုေခၚလဲ။
၀က္ဆိုက္ေစာ္ဆိုေစာ္
နည္းပိုင္ညာအရ တည္ေဆာက္ထားေရ အင္တာနက္အထက္က ကိုယ္ပိုင္ နီရာတခုၿဖိဳက္ပါေရ။ Website
တခုၿဖိဳက္ဖို႕ Web page တိ အမ်ားႀကီးကို ေပါင္းစပ္ထားရပါေရ။ ( ဥပမာ - စာအုပ္တအုပ္ၿဖိဳက္လာဖို႕
စာရြက္တိ အမ်ားႀကီး ေပါင္းထည့္ထားရေရပံုစံမ်ိဳးပါ။ )
Website
(၀က္ဆိုက္) တိကို ၾကည့္ဖို႕ ဇာလိုပါလဲ။
၀က္ဆိုက္တိကို ၾကည့္ဖို႕ အင္တာနက္ လိုင္းနန္႕ လိပ္စာနာမည္
(Domain Name) လိုပါေရ။ အင္တာနက္လိုင္း ဟိေရဆိုေက Mobile ဖုန္းက ၾကည့္ေကလည္း ရေရပိုင္
ကြန္ပ်ဴတာနန္႕ ခ်ိပ္ဆက္ၿပီးေကလည္း ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါေရ။
ဇာပိုင္ၿဖိဳက္လို႕
Website (၀က္ဆိုက္) တခုလိုအပ္ပါေရလဲ။
နည္းပိုင္ညာ ဖက္က ၾကည့္ဖို႕လား ၊ စီးပြါးေရးဖက္ကၾကည့္ဖို႕လား၊
ႏိုင္ငံေရးဖက္က ၾကည့္ဖို႕လား ဇာဖက္ကပင္ ၾကည့္ၾကည့္ အက်ိဳးအျမတ္ဟိဖို႕အတြက္ ၀က္ဆိုက္တခုဆိုေစာ္
လုိအပ္ပါေရ။ အဂုဆိုေက အင္တာနက္(Internet)မွာ ၀က္ဆိုက္တိ သန္းနန္႕ ခ်ီးလို႕ဟိေရ။ ေအခ်င့္တိေစာ္
တစံုတရာအက်ိဳးအျမတ္ရလို႕ လုပ္နီေစာ္ကို ေျပာျပဖို႕ လိုဖို႕ မဟုတ္ပါဗ်ာလ္ထင္ပါေရ။ ကိုယ္ပိုင္
၀က္ဆိုက္(Website) တခုရာဟိဖို႕ဆိုေက တျခား ၿပိဳင္ဖက္တိထက္ အသာရစီပါေရ။ မီဒီယာ ႀကီးစိုလာေရ
ေခတ္မွာ ကိုယ္ပိုင္ ၀က္ဆိုက္တခုကေတာ့ အေသအခ်ာဟိဖို႕လိုပါေရ။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္
သမၼရံုး၀က္ဆိုက္ - http://www.president-office.gov.mm/
ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ၀က္ဆိုက္ - http://www.pyithuhluttaw.gov.mm/
ဤေဆာင္းပါသည္ တိုးတက္ေရးဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးၿဖိဳက္ပါသည္။
ဓာတ္ပံုကို အင္တနာက္မွ ကူးယူထားပါသည္။
ေ၀ဟင္ေအာင္(iT
Zone, Computer Center)