လူ႕အခြင့္အေရးကို ေရးဆဲြသူမ်ား
----------------------------
အေနာက္တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ အစပထမပိုင္းတြင္ လူမ်ိဳးကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ စိတ္၊ ဘာသာကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ စိတ္ေတြ ရွိခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာကို သမိုင္းေတြမွာ ဖတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ ေစာင့္ခဲ့သလဲ ေအဗရာ ေဟလင္ကြန္ ေခတ္မွာ လူျဖဴ၊ လူမဲ ျပသာကို ဘယ္လို႕ ကိုင္တြယ္ခဲ့ရသလဲ စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည့္ရင္ သိမွာပါ။ အဲဒီေခတ္တင္လား... ခုေခတ္မွာလည္း အဂၤလန္ႏိုင္ငံက ပရီမီးယား ေဘာလံုးပဲြေတြမွာ Monkey လို႕ အသံုးအႏႈန္းေတြ Black ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေၾကာင္းေၾကာင့္ မၾကာခဏဆိုသလို ကမာၻေဘာလံုးအဖဲြ႕အခ်ဳပ္က သတိေပးရမႈ ဒဏ္ရိုက္ရမႈေတြ ရွိေနေသးတယ္။ သူတို႕ တေတြ ယဥ္ေက်းပါတယ္ ၊ တိုးတက္ပါတယ္ဆိုတယ္ဆိုတဲ့ လူေတြမွာေတာင္ ဒီကိစၥေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း (ယခုေခတ္ဆိုပါေတာ) အျဖဴမေတြက အမဲေကာင္ေတြကို လက္ထပ္လို လက္ထပ္၊ ဘယ္ဘာသာမွ မေရြးေတာ့ဘူး သူတို႕ ထင္ရာကို လက္ထပ္ၿပီး သူတို႕ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ခြင့္ကို သူတို႕က ေရာသမေမႊးလိုက္ၾကပါတယ္။ သူတို႕မွာ ဘာသာေရာ၊ လူမ်ိဳးေရာ မစစ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတို႕ ေမႊးလိုက္တဲ့ ဇာတ္လမ္းက သူတို႕မွာ ေမြးဖြားလာတဲ့ မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ ႏိုင္ငံ ေပ်ာက္၊ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ကိန္းဆိုက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သူတို႕တေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို အဖတ္ဆယ္ဖို႕အတြက္ ကမာၻေပၚမွာ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိၿပီး အခ်က္ (၃၀)ဆယ္ကို သူတို႕ သတ္မွတ္ၿပီး သူတို႕တေတြကို သနားၾကဖို႕ ေျပာလာျပန္တယ္။ ဒါဆိုရင္.. က်ေနာ္တို႕တေတြ ကိုယ့္ရဲ႕ ေျမ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ အမ်ိဳး၊ ကိုယ္ရဲ႕ ဘာသာကိုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ေနခဲ့တာ.. လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တာလား။ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာကို ကာကြယ္တာ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေစာ္ကားတာလား .. လို႕ က်ေနာ္တေတြ ျပန္ေမးရပါလိ္မ္မယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို ဆုတ္ကိုင္ထားပါတယ္ဆိုတဲ့ အေမရိကန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ေယာက္စ ႏွစ္ေယာက္စေလာက္ကို လူ႕အခြင့္အေရးေပးပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ မ၀ေရစာေကၽြးလိုက္၊ ေမတၱာေက်းေပးလိုက္နဲ႕ ဟုတ္ေနေယာ။ မကၠဆီကန္ေတြကို ဘယ္လို သတ္မွတ္ထားတယ္ဆို အေမရိကန္မွာ ေနဖူးတဲ့ မကၠဆီကို ႏိုင္ငံသားေတြက ပိုသိမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ ဘုရွ္ရဲ႕ စကားတခြန္ကို သတိရမိပါတယ္။ သတင္းေထာက္ကတေယာက္ အေမရိကန္သမၼတဘုရွ္ကို အေမရိကန္ေတြဟာ တာလီဘန္ေတြကို ေမးျမန္စစ္ေဆးတဲ့အခါ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါက ဘယ္လို ျမင္သလဲလို႕ ေမးခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း ဘုရွ္က လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံရွိသူေတြအတြက္ပါ။ ႏိုင္ငံမဲ့ တာလီဘန္ေတြအတြက္ မဟုတ္ပါဘူးလို႕ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ .. ကမာၻႀသဇာအရွိဆံုးႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံမဲ့ေတြကို ဘယ္လိုသတ္မွတ္သလဲ။ ဒါဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ တေတြ မတရားေသာ စစ္ပဲြကို ဆင္းႏဲြခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါ။ တရားေသာ ခုခံစစ္ပဲြကို ဆင္းႏြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တခါတေလ သဘာတရားက သူတို႕ကို သူတို႕ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ တန္းတူေရး အတူတူဆိုရင္ ၊ ခႏၶာကိုယ္တခုလံုးကို ေခါင္းမွီးၿခံဳထားမႈ၊ တျခား ဘာသာကဲြေတြနဲ႕ ထမင္း တ၀ိုင္းတည္းမွာ အတူတူ မစားမႈ၊ ဂ်ီဟတ္ (တျခားဘာသာကဲြေတြကို သတ္ျဖတ္ျခင္း)မႈေတြက သူတို႕ဘသာသာ တရားက ကိုယ္လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႕ ဘယ္လို ျငင္းခ်က္ထုတ္ႏိုင္မလဲ။ သူတို႕ ဘာသာတရားမွာ လူ႕အခြင့္အေရး သြားေဟာေနရင္ အခ်က္(၃၀)မဟုတ္ဘူး။ အခ်က္ (၁၀၀) ဆုိရင္ေတာင္ မလြယ္ေလာက္ဘူးလို႕ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။
(ဆက္ပါအံုမယ္.....xxxxxxx ၊၊၊၊၊၊၊ ၁၆.၁၁.၂၀၁၂ ရက္ေန႕က သမၼတႏွင့္ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမွာ ေတြ႕ဆံုမႈမွ )
( ၁၆.၁၁.၂၀၁၂ ရက္ေန႕ ေရးခဲ့တ့ဲ့ ပို႕စ္ပါ၊ ျပန္လည္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္)
------------------------------------------------------------------------------------
လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ပါတ္သတ္လို႕ ေျပာစရာရွိတယ္
--------------------------------------------
က်ေနာ္ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ပါတ္သတ္ၿပီးေတာ့ မ်ားမ်ားစားစားမဟုတ္ရင္ေတာင္မွ ေတာ္ရံုသင့္ရံုေလ့လာဖူးပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ကေလးအခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးဆိုပါေတာ့။ ဒီအထဲမွာ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ပါတ္သတ္လို႕ ႏိုင္ငံအလိုက္ ခဲြျခားထားတာရွိပါတယ္။ လူအခြင့္အေရး အခ်က္ (၃၀)၊ ကေလးအခြင့္အေရး အခ်က္(၄၀)၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး အခ်က္ (၁၆)ခ်က္ရွိကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၊ဒီဇင္ဘာလ ၁ဝ ရက္ေန႔တြင္ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ ညီလာခံအစည္းအေဝးႀကီးက လူ႔အခြင္႔အေရး ေၾကညာစာတမ္းႀကီးကို ျပဌာန္းေပးလိုက္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ေပၚေပါက္လာဖို႕အတြက္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြ၊ အေမရိကလို ႏုိင္ငံေတြမွာ အသားေရာင္ခဲြျခားမႈ၊ လူတန္းစားခဲြျခားမႈေတြေၾကာင္း ေပၚေပါက္လာရတယ္ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ စကားခ်ပ္အေနနဲ႕ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံမွာ ကေလးအခြင့္အေရး အခ်က္ (၄၅)ဆိုၿပီးေတာ့ ျပဌာန္းထားတယ္။ ကမာၻမွာ အေကာင္းဆံုး အခြင့္အေရးဆိုပါေတာ့။ အင္ဂိုလာႏိုင္ငံမွာ အခ်က္ (၄၅)ေက်ာ္ ျပဌာန္းထားတယ္။ အဲဒီလိုပဲ သူ႕ႏုိင္ငံနဲ႕ သူ ျပဌာန္းထားတာပါ။ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ ဥပေဒမဟုတ္ဘူး။ ေလးစားဖို႕ပဲ လိုတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ နယ္နမိတ္ရွိပါတယ္။ ဧရိယာရွိပါတယ္။ သူ႕ႏိုင္ငံနဲ႕ သူဇာတ္ဆိုတာရွိပါတယ္။ သူအိမ္ထဲမွာ ထုတ္ျပန္ထားတာကို အျပင္ကလူ စြက္ဖက္လိို႕မရသလိုေပါ့။ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားပါတယ္ဆိုတဲ့ ထိုင္းမွာ ေနထုိင္ဖူးသူတုိင္း သံေဒါက္မႈ (တရားမ၀င္နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္မႈ)နဲ႕ အဖမ္းခံရရင္ (၄၅)ရက္ ေထာင္က်ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ရက္ေပါင္း (၅၀)ေက်ာ္ခ်င္ရင္ ေက်ာ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာဆိုရင္ သံဆူးႀကိဳးပတ္လည္ ၀ိုင္းရံၿပီးေတာ့ လူေတြကို အျပင္ကို ထြက္ခ်င္လို႕ ထြက္လို႕မရပါဘူး။ အထဲမွာပဲ ေနေနရတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ လူ႕အခြင့္ေရးဆိုတာ ဘယ္အနားကို ေရာက္ေနမွန္းမသိပါ။
ဒီျပင္ မေလးရွားမွာလည္း ေအာ္ပရာစီနဲ႕ အဖမ္းခံရရင္ ႀကိမ္ဒဏ္ေပးပါတယ္။ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ဘယ္အနားကို ေရာက္ေနပါသလဲ။ စကၤာပူဆိုရင္ တရား၀င္ေနထုိင္မႈေၾကာင္း အဖမ္းခံရတာနဲ႕ ႀကိမ္ဒဏ္ခံရလို႕ ဖင္မွာ အသားမဲဒဏ္ရာေတြနဲ႕ အခုထိေအာင္ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာေတြရွိေနပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ တိုက္ဆိုင္လို႕ အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ သမၼတေဟာင္း ဘုရွ္လက္ထက္တုန္း တာလီဘန္ အစြန္ေရာက္ေတြကို အျပစ္ေပးတာနဲ႕ ပါတ္သတ္ၿပီး အၿငိဳႀကီးတယ္ လူ႕အခြင့္အေရးမရွိဘူးဆိုၿပီး ေအာ္လိုက္ၾကတာ ဘုရွ္က “ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံရွိသူေတြအတြက္သာ ထိုက္တန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံမဲ့ေတြအတြက္ မလိုအပ္ပါဘူး။”ဆိုၿပီး ေျပာသြားေလရဲ႕။ အဲဒီတုန္းက လူ႕အခြင့္အေရးလို႕ ေအာ္ေနသူေတြ ဘယ္ေခ်ာင္ကို သြားလို႕ သြားအိပ္ေနမွန္းမသိေတာ့ပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ပါတ္သတ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ခံစားရၿပီးၿပီလဲ။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ က စၿပီး ဒီမုိေရစီႏုိင္ငံေျပာင္းသြားၿပီးဆိုၾကပါစို႕။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနတာ ေန႕တိုင္းရွိတယ္။ ကခ်င္နဲ႕ ကရင္ျပည္နယ္လို႕ တိုက္ပဲြမ်ိိဳးမွာ လူ႕အခြင့္အေရး ဘယ္ေခ်ာင္းမွာသြားအိပ္ေနပါသလဲ။ ေသနပ္ကိုင္ တိုက္ပဲြၾကားမွာ လူ႕အခြင့္အေရးသည္ စာရြက္ တစ္ရြက္သာသာေလာက္သာ ရွိပါသည္ကို လက္ခံပါမည္လား။ အေပၚဖား၊ ေအာက္ဖိ လုပ္ေနတဲ့ ဒီအခ်ိန္အခါမ်ိဳးမွာ လူ႕အခြင့္ေရးကို ေျပာဖို႕ အခ်ိန္မတန္ေသးပါဘူးလို႕ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။
လူ႕အခြင့္အေရးတြက္ေတာင္းဆိုဖို႕အတြက္ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈရွိမွ ေတာင္းဆိုလို႕ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္ ေတာင္းဆိုဖို႕အတြက္ ေတာင္းဆိုေလာက္ေအာင္ အုပ္ခ်ဳဳပ္ေရးမႈမ်ိဳးလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ ခံရမႈ နည္း(၅)နည္းရွိပါတယ္။
(၁) စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊
(၂) ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ၊
(၃) လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊
(၄) စီးပြါးေရးဆိုင္ရာနဲ႕
(၅) ရိုးရာဓေလ့ဆိုင္ရာပါ။
ေဒသတရအမိန္႕ဆိုတာ သူ႕အိမ္မွာ သူ႕စည္းကမ္းကို ထုတ္တာပါ။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးမွ တရား၀င္သူေတြကို ႏိုင္ငံသားေပး၊ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ ခံစားခြင့္ မဲေပးခြင့္ စေတြေတာ့ ေပးလို္က္ပါ။ တရားမ၀င္သူေတြကိုေတာ့ တရားမ၀င္သလို လ၀က ဥပေဒအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ပါ။ ဒီလို သဲသဲကဲြကဲြျဖစ္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာကို ေျပာလို႕လည္း ရပါၿပီ။ ေပးလို႕ရပါၿပီ။ ဒါေပမယ္ တန္းတူေရးဆိုတာရွိပါေသးတယ္။ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးကိုေတာ့ မေရာလုိက္ပါနဲ႕။ အခုေလာေလာဆယ္အခ်ိန္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေျပာဖို႕ထက္ ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းမႈနဲ႕ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေရာက္ေအာင္ တြန္းတင္ၾကပါအံု။ ဒီမိုကေရစီဖံြ႕ၿဖိဳးလာတဲ့ တစ္ေန႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာႀကီး သူအလိုလို ေနာက္က လိုက္သြားပါလိမ္မယ္။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရးသည္ အသံုးခ်ေနေသာအရာေလာက္သာ ျဖစ္ပါသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈ၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈတို႕အတြက္ အားဓမၼတိုးေ၀ွ႕တိုက္ပဲြ၀င္ေနၾကသည္။ အဲဒီတိုက္ပဲြဟာ လူ႕အခြင့္အေရးၿခံဳ တိုက္ပဲြဆိုသည္ကို ေခါင္းေဆာင္တုိင္း သတိထားသင့္ပါသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးသည္ NGO, INGO တို႕၏ အသနားခံ အလွဴခံအသံမ်ိဳးတြင္ အသံုးတည့္တတ္ပါသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရပါတယ္ သနားၾကပါလို႕ ေတာင္းဆိုတဲ့ NGO ေတြရဲ႕ သတင္းေတြကို အြင္းလိုင္းမွာ ေန႕စဥ္အမွ်ဖတ္ရႈရပါတယ္။
ဒါေၾကာင္း ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ စကားတစ္ခြန္ေၾကာင္း ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ စေတးေပးလိုက္ရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးေတာ့ အေရာက္မခံေစခ်င္ပါ။ ႀကမ္းကၽြံရင္ ႏႈတ္လို႕ရပါတယ္။ စကားကၽြံရင္ေတာ့ ႏႈတ္လို႕မရပါ။ ဒါေၾကာင္း စကား စကား ေျပာပါမ်ား စကားထဲက ဇာတိျပဆိုသလိုမ်ိဳးလည္း မျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕တေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ေလးစားမႈကိုလည္း စကားတစ္ခြန္ေၾကာင္း မပ်က္စီေစခ်င္ပါတယ္။ လူထုေခါင္းေဆာင္ဆိုရင္ လူထု ခံစားခ်က္ကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
ေလးစားစြာျဖင့္
ေ၀ဟင္ေအာင္
(ဒီမုိကေရႏုိင္ငံတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားကဲြလဲြခြင့္ရွိပါသည္)
No comments:
Post a Comment